Lễ vinh danh nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại
Cập nhật: 12/02/2014
(TITC) -Tối 11/2/2014, Bộ VHTTDL phối hợp với UBND TP. HCM tổ chức trọng thể lễ đón bằng công nhận của UNESCO vinh danh nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại tại Hội trường Thống Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh.

Tham dự sự kiện quan trọng này có sự hiện diện của:Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân; Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Bộ truởng Bộ VHTTDL Hoàng Tuấn Anh; Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải; Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Hoàng Quân;đại diện UNESCO tại Việt Nam, TS. Katherine Muller-Marin; lãnh đạo các bộ ngành, địa phương, cùng đông đảo các nghệ nhân, nghệ sĩ.

Đờn ca tài tử Nam Bộ là một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo được sáng tạo dựa trên dòng nhạc lễ, nhã nhạc cung đình và những giai điệu ngọt ngào sâu lắng của dân ca miền Trung, dân ca miền Nam. Đây là loại hình nghệ thuật đặc sắc của Vùng miệt vườn sông nước Nam Bộ, là sự kết hợp tinh tế - hòa quyện giữa tiếng đờn, lời ca và điệu diễn, vừa phản ánh tinh hoa văn hóa ngàn năm văn hiến của dân tộc ta vừa mang những nét đặc trưng của người dân vùng đất phương Nam-cần cù, bình dị, chân thật, phóng khoáng, nghĩa hiệp, can trường nhưng rất đỗi nhân văn.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhấn mạnh: “Việc UNESCO vinh danh nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại thể hiện sự trân trọng và ngưỡng mộ của cộng đồng quốc tế đối với loại hình nghệ thuật độc đáo này của Việt Nam. Đây không chỉ là niềm tự hào của đồng bào Nam Bộ, của người Việt Nam chúng ta mà còn góp phần thiết thực vào việc giữ gìn sự đa dạng các biểu đạt văn hóa trong kho tàng văn hóa thế giới. Đồng thời là một minh chứng sống động về sức sống, sức lan tỏa của văn hoá truyền thống Việt Nam trong dòng chảy hội nhập của văn hóa thế giới.

Tại buổi lễ, cùng với lời kêu gọi chung tay gìn giữ và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến,đậm đà bản sắc dân tộc, để nền Văn Hiến Việt Nam rạng danh muôn thuở, để tinh hoa văn hóa Việt Nam hòa quyện và tỏa sáng cùng tinh hoa văn hóa nhân loại, Bộ truởng Bộ VHTTDL Hoàng Tuấn Anh đã phát động chương trình hành động quốc gia bảo vệ nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ.Đại diện UNESCO tại Việt Nam, TS. Katherine Muller-Marin cho rằng di sản văn hóa phi vật thể phải thuộc về cộng đồng, được liên tục trao truyền và tái tạo để đảm bảo rằng những người nắm giữ di sản và con, cháu của họ được tiếp tục giữ gìn và phát huy văn hóa của mình. Bà cũng hy vọng nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ sẽ tiếp tục được tái tạo thông qua giao lưu văn hóa giữa các nhóm cộng đồng, trong sự hòa hợp và tôn trọng lẫn nhau, tăng gắn kết cộng đồng và đề cao bản sắc văn hóa thông qua trao đổi âm nhạc, phát huy sự đa dạng của các cộng đồng, nhóm người và cá nhân.

Chương trình hành động quốc gia bảo vệ nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ (2014 - 2020)

1- Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của toàn xã hội, đặc biệt là thế hệ trẻ đối với việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nói chung, nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ nói riêng.

2- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hành, sáng tạo và truyền dạy nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ trong các gia đình, các nhà trường, câu lạc bộ và cộng đồng nhằm nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của cộng đồng và nhân dân địa phương.

3- Tăng cường nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa, truyền dạy, trình diễn... để bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ; đưa nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ vào nội dung đào tạo, bồi dưỡng tại các cơ sở đào tạo chuyên ngành.

4- Hỗ trợ cộng đồng phục hồi, lưu truyền các “bài Tổ”, các tập quán xã hội, tín ngưỡng và các lễ hội liên quan đến nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ; mở rộng các hình thức và môi trường sinh hoạt mới, phù hợp với mục tiêu bảo vệ và phát huy giá trị nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ trong cuộc sống đương đại.

5- Phối hợp với các cơ quan truyền thông, các hội nghề nghiệp tổ chức thường xuyên và định kỳ các chương trình giới thiệu, quảng bá về nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ dưới nhiều hình thức nhằm giáo dục thẩm mỹ, cảm thụ nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ tới công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

6- Có chính sách đãi ngộ, khen thưởng và phong tặng danh hiệu vinh dự nhà nước cho các nghệ nhân đờn ca tài tử có nhiều đóng góp xuất sắc trong việc bảo vệ và phát huy giá trị nghệ thuật đờn ca tài tử.

7- Tạo mọi điều kiện để nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ có nhiều cơ hội giao lưu, trình diễn ở nước ngoài; thường xuyên tổ chức liên hoan nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ ở các địa phương; định kỳ 3 năm một lần tổ chức Liên hoan nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ toàn quốc.

 Phạm Thanh

Chính phủ