Xã Vạn Điểm (huyện Thường Tín, Hà Nội) có nghề mộc đang phát triển mạnh từng ngày. Hiện cả xã có khoảng 75% số hộ tham gia làm nghề mộc. Doanh thu từ sản xuất kinh doanh các sản phẩm mộc chiếm tỷ trọng khoảng 53% doanh thu toàn xã, ước tính thu hàng trăm tỷ đồng mỗi năm.
Theo các cụ cao niên ở làng Vạn Điểm, nghề mộc Vạn Điểm đã có từ rất lâu đời, đầu tiên gồm những nhóm người nhỏ đi buôn bán đồ cổ có đưa kèm các loại bàn ghế, sau đó dần dần sửa chữa bàn ghế hỏng, tạo các sản phẩm theo mẫu có sẵn. Theo thời gian, làng nghề ngày càng phát triển, đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng; đồ gỗ Vạn Điểm dần trở thành thương hiệu nổi tiếng trong cả nước.
Nói về lịch sử làng nghề, Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Điểm phụ trách làng nghề Nguyễn Văn Khải chia sẻ: “Trước đây, các cụ chủ yếu làm sơn son thiếp vàng đồ mộc thờ. Vào khoảng những năm 70 của thế kỷ trước, các cụ tổ chức thành hợp tác xã sơn mài; những năm 80 các cụ chuyển sang làm mộc giả cổ. Bắt đầu từ những năm 90, làng mộc Vạn điểm chuyển sang sản xuất hàng mộc cao cấp. Năm 2001, làng mộc Vạn Điểm được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) cấp bằng công nhận làng nghề.”
Trước đây, nghề mộc tập trung chủ yếu ở làng Vạn Điểm. Ngày nay, nghề mộc đã lan rộng ra cả xã, thu hút khá đông lao động cả trong và ngoài xã; người mở xưởng, người lập doanh nghiệp, người đi lao động làm thuê, lực lượng lao động tham gia sản xuất lên đến 4.000 người. Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Khải cho biết thêm, làng nghề chủ yếu sản xuất hàng tiêu dùng, thị trường chủ yếu là trong nước và xuất khẩu thô sang Đài Loan, Trung Quốc cùng một số nước khác. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng năm, xã đều phối hợp với huyện Thường Tín mở lớp đào tạo nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động; đến nay toàn xã có khoảng 1.000 thợ có tay nghề cao.
Đến Vạn Điểm, du khách sẽ được chứng kiến không khí sôi động, tấp nập của một làng nghề đang phát triển. Sản phẩm của người dân nơi đây làm ra ngày càng đa dạng, từ sập gụ, tủ chè, bàn, ghế, gường, tủ, tranh gỗ, khay trà, gạt tàn thuốc lá, lục bình, tượng, tráp, bệ để ngà voi, chậu cảnh trang trí, vỏ đồng hồ… Mỗi sản phẩm đều mang nét riêng của hàng mộc Vạn Điểm, tạo nên một thương hiệu khó nhầm lẫn, thể hiện ở nét hình thưa thoáng, vẻ đẹp trang nhã, họa tiết, hoa văn cổ kính nhưng duyên dáng, ưa nhìn. Đặc biệt, sản phẩm được sản xuất nhiều nhất có lẽ là bàn ghế cao cấp, từ đầu làng đến cuối xã, từ trong xưởng đến ngoài sân chỗ nào cũng thấy bàn ghế cao cấp. Theo ông Phùng Đăng Tưởng, Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Vạn Điểm, các sản phẩm của làng Vạn Điểm giờ được sản xuất phần lớn theo hướng chuyên môn hóa, tạo thành dây chuyền sản xuất chuyên sâu. Hoạt động sản xuất vừa kế thừa kinh nghiệm khéo léo của cha ông để có những sản phẩm bền đẹp, vừa tiếp thu tiến bộ khoa học kỹ thuật để nâng cao năng xuất lao động. Tùy theo sản phẩm, đơn đặt hàng hay hợp đồng mà gỗ được chọn có sự khác nhau, song tiêu chuẩn quan trọng bậc nhất là gỗ không cong vênh, rạn, nứt, thớ dẻo mịn.
Nghề mộc xã Vạn Điểm đang lớn mạnh từng ngày.Hiệp hội làng nghề vừa được kiện toàn, hiện có 280 đại diện tham gia. Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Phùng Đăng Tưởng cho biết, hiện Hiệp hội làng nghề Vạn Điểm đang tập trung xây dựng kế hoạch phát triển làng nghề với mục tiêu cụ thể là tổ chức thi tay nghề và đề xuất phong tặng danh hiệu nghệ nhân. Ông Tưởng cũng bày tỏ mong muốn có được sự hỗ trợ của các cấp ngành để sản phẩm mộc Vạn Điểm vươn ra được thị trường quốc tế; góp phần quảng bá, thu hút khách đến tham quan làng nghề Vạn Điểm ngày một nhiều hơn.