Theo trang Japan News, du lịch đang phục hồi nhanh chóng sau đại dịch Covid-19. Khi du lịch trong nước ảnh hưởng đến nền kinh tế ngày càng tăng thì những tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên và cuộc sống của người dân địa phương ngày càng trở nên rõ ràng hơn ở những khu vực có mật độ khách du lịch quá cao.

Hàng dài du khách chờ taxi ở Ga JR Kyoto. Ảnh: The Yomiuri Shimbun

Thúc đẩy du lịch bền vững vì lợi ích của người dân và du khách

Trước vấn đề này, xu hướng du lịch bền vững sẽ là lựa chọn của nhiều quốc gia, trong đó có Nhật Bản vì lợi ích của cả người dân và khách du lịch. Ngày càng có nhiều khách du lịch đến Nhật Bản đã ý thức tốt hơn về văn hóa, kinh tế và môi trường địa phương trong các chuyến đi.

Chìa khóa để thúc đẩy tăng trưởng sẽ là sự chuyển đổi sang mô hình "du lịch lưu trú" nhằm khuyến khích mọi người ở lại một nơi để tận hưởng cuộc sống thay vì du lịch chớp nhoáng.

Theo Tổ chức Du lịch Quốc gia Nhật Bản, ước tính có khoảng 2.516.500 khách du lịch nước ngoài đã đến thăm Nhật Bản vào tháng 10/2023. Đây là lần đầu tiên thống kê con số hàng tháng vượt qua con số so với cùng kỳ trước đại dịch và số lượng du khách đến Nhật Bản có khả năng sẽ tiếp tục duy trì ổn định vào năm 2024.

Trước thực trạng du khách quay trở lại sau Covid-19, những lo ngại tác động đến cuộc sống của người dân do tình trạng mất trật tự quá mức và cách cư xử không tốt đang là điều trăn trở của ngành du lịch Nhật Bản. Từ đó, mức độ hài lòng của du khách cũng giảm sút.

Vì vậy, áp dụng cách tiếp cận "du lịch bền vững", nhằm mục đích bảo tồn các điểm đến ở trạng thái ban đầu và làm hài lòng cho tất cả các bên liên quan, bao gồm khách du lịch, người dân và doanh nghiệp, là điều cần thiết.

Tổ chức Du lịch Thế giới của Liên hợp quốc đã định nghĩa du lịch bền vững là sự tương thích với nhu cầu của du khách, ngành công nghiệp, môi trường và khu vực sở tại đồng thời xem xét đầy đủ các tác động từ môi trường, văn hóa xã hộ, kinh tế hiện tại và tương lai.

Du lịch phát triển sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương đồng thời bảo vệ cộng đồng địa phương, môi trường tự nhiên và văn hóa. Đó chính là loại mô hình du lịch không chỉ thúc đẩy phát triển ở hiện tại mà còn cả tương lai.

Chuyển đổi mô hình du lịch từ số lượng sang chất lượng

Vào năm 2023, Chính phủ Nhật Bản đã công bố Kế hoạch cơ bản xúc tiến du lịch quốc gia mới. Kế hoạch này nhằm mục đích chuyển đổi từ số lượng sang chất lượng trong chiến lược du lịch, không chỉ tăng số lượng khách du lịch mà còn cả số tiền họ chi tiêu. Chính phủ Nhật Bản đã liệt kê 3 chiến lược: "Tạo điểm đến du lịch bền vững", "Phục hồi du lịch trong nước" và "Mở rộng trao đổi trong nước".

Trong 10 năm qua, số lượng du khách quay lại Nhật Bản đã tăng lên và tỷ lệ du khách nước ngoài đã đến thăm Nhật Bản từ lần thứ hai trở đi dự kiến sẽ vượt quá 70%. Nếu như du khách trong nước với các chuyến ghé thăm của du khách quốc tế thường chỉ là một hoặc hai đêm thì thời gian lưu trú trung bình của du khách nước ngoài là hơn 7 đêm. Sau khi tham quan các địa điểm du lịch và mua sắm nổi tiếng, du khách quốc tế ngày càng quan tâm đến việc tìm hiểu về văn hóa và lối sống truyền thống của Nhật Bản.

Chẳng hạn như Ozu thuộc tỉnh Ehime là một thành phố lâu đài có cảnh quan thị trấn lịch sử với những ngôi nhà phố bằng gỗ truyền thống được gọi là machiya. Đến đây, du khách có thể lưu trú tại lâu đài với chi phí hơn 1 triệu Yên mỗi đêm, đã thu hút sự chú ý của công chúng. Khách sạn lâu đài là điểm đến ưa thích của du khách trong nước, với các nhân viên ăn mặc như chiến binh sẵn sàng đón du khách tại sân bay và giúp họ trải nghiệm hóa trang thành lãnh chúa, tiểu thư hoặc công chúa sống trong lâu đài.

Ngoài việc phát huy các điểm tham quan, quá trình phát triển du lịch bền vững còn đòi hỏi sự phối hợp của nhân viên khách sạn, chủ doanh nghiệp và quan chức chính quyền địa phương.

Vào tháng 3/2023, thành phố Ozu đã được tổ chức chứng nhận quốc tế Green Destinations của Hà Lan chọn là một trong "100 điểm đến du lịch bền vững hàng đầu thế giới" vào năm thứ hai liên tiếp. Bên cạnh đó, Ozu cũng đã trở thành thành phố đầu tiên của Nhật Bản giành được vị trí đầu tiên trên toàn cầu ở hạng mục "Văn hóa & Truyền thống" tại "Giải thưởng Câu chuyện Điểm đến Xanh ITB Berlin" được tổ chức tại Đức.

Khảo sát từ du khách toàn cầu

Trong cuộc khảo sát năm 2021 của Booking.com, 81% khách du lịch toàn cầu cho biết họ muốn lưu trú tại các chỗ ở bền vững và 43% ghi nhận họ muốn hỗ trợ thêm cộng đồng và nền kinh tế địa phương khi ghé thăm.

"Du khách có trách nhiệm là xu hướng du lịch toàn cầu mới. Những du khách này là cầu nối phát triển du lịch cả trong nước và quốc tế đồng thời sẽ là nguồn lực bền vững cho các điểm đến.

Bên cạnh đó, các chiến lược du lịch dựa trên truyền thống và nuôi dưỡng niềm tự hào của người dân địa phương đã làm tăng số lượng du khách đến Nhật Bản.

Trên hết, chiến lược du lịch bền vững phải tập trung nhiều hơn vào du lịch trong nước đồng thời bảo vệ tài nguyên du lịch và tôn trọng bản sắc của người dân. Nuôi dưỡng cảm xúc của người dân bằng suy nghĩ rằng "sống ở đây thật tốt và thậm chí còn tốt hơn khi có du khách ghé thăm" sẽ tạo ra du lịch bền vững và biến đó thành động lực thúc đẩy sự hồi sinh của cộng đồng địa phương.

Hồng Nhung